Mantelzorg met elkaar
“Zo lang mogelijk thuis wonen en in haar eigen omgeving sterven; wij hebben mams wens waargemaakt!”
Het begon met het overnemen van de administratie en bouwde zich in de loop der jaren uit tot 24-uurs ondersteuning vlak voor haar dood: Inge en Linda Vonck zorgden samen met vrienden, familie en professionals voor hun moeder. “Dat deden we met alle liefde en tot aan het laatste moment, want thuis sterven was haar grootste wens. We hebben dit écht samen gedaan…”. Een bijzonder mantelzorgverhaal!
Enkele jaren geleden nam Linda Vonck de administratie over van haar moeder Akky. De eerste signalen van een hulpvraag. Langzaam kwamen er meer taken bij. Mee naar een ziekenhuisbezoekje in verband met haar COPD, de parkeerapp instellen als de poetsvrouw kwam omdat Akky zelf geen smartphone had, haar verjaardag elders vieren… “Je hebt het zelf niet door, maar stapje bij beetje wordt de zelfstandigheid minder. Mam vond het verschrikkelijk om hulp te vragen, maar was wel ontzettend dankbaar als je iets voor haar deed.” Linda’s zus Inge werkt in de zorg en komt in die hoedanigheid veel in contact met mantelzorgers en hun vragen. “Natuurlijk help je je moeder graag en met alle liefde, maar het blijft wel mantelzorg. Als familie hebben we er alles aan gedaan om mam zo lang mogelijk thuis te laten wonen, maar dat heeft wel een impact op je eigen leven. Daar zijn veel mensen zich niet van bewust. Het bieden van mantelzorg mag nooit onderschat worden.”
Verminderde gezondheid, grotere zorgvraag
Eind 2019 ging de gezondheid van Akky achteruit. Rondom de feestdagen kreeg ze drie keer een fikse longontsteking. Inge: “We hebben toen nachtenlang bij haar geslapen en spraken zelfs over afscheid nemen, maar gelukkig kwam mam er weer bovenop. En hoewel ze de coronatijd goed doorstond, begon ze wel steeds meer te kwakkelen. Haar nierfunctie verslechterde en de schildklier werkte te snel, waardoor haar zorgvraag toenam. We gingen vaker op bezoek en er kwamen meer ziekenhuisafspraken op de agenda. Ook mentaal werd het moeilijker; je maakt je altijd ongerust en houdt in al je bezigheden -vakantie, werk, een restaurantbezoek, dagjes uit- rekening met mam.” Linda vult aan: “We zorgden er bijvoorbeeld altijd voor dat een van ons tweeën in de buurt was en planden de weekenden zo dat mam nooit alleen was.” Inge en Linda zagen ook dat het huishouden te zwaar werd voor hun moeder, maar Akky vroeg niet om hulp. “Daarom hebben wij huishoudelijke hulp geopperd. Soms moet je iemand een beetje de goede richting op sturen, om het voor diegene zelf makkelijker te maken. We kozen er bewust voor om het poetsen door een externe partij te laten verzorgen, zo hielden we zelf tijd over voor belangrijkere dingen. Een goed gesprek, samen koffiedrinken… Wij maakten alleen het bed op en kookten voor mam, de rest deed de hulp.”
Meer voor mantelzorgers
Mantelzorgers zijn de helden van deze tijd. Zij zorgen voor een ander, maar wie zorgt er voor hen? Dat doen Groene Kruis Ledenorganisatie en coöperatie VGZ! Met korting op de premie, extra ruime vergoedingen voor bijvoorbeeld vervangende mantelzorg of de inzet van een mantelzorgmakelaar én handige apps.
- Tot 25 extra dagen vervangende mantelzorg en tot € 1000,- extra budget voor de hulp van een mantelzorgmakelaar.
- Tot maximaal 32 behandelingen fysiotherapie.
- Volledige vergoeding van het Groene Kruis lidmaatschap t.w.v. € 15,95.
- 15% korting op de aanvullende verzekeringen VGZ Zorgt Goed, VGZ Zorgt Beter en VGZ Zorgt Best.
Een donderslag bij heldere hemel
In mei 2021 kreeg Akky nog meer klachten. Ook was ze meer dan tien kilo afgevallen. “Haar klachten zouden te wijten zijn aan haar schildklier, maar toen ze een steeds dikkere buik kreeg, wisten we dat er iets anders aan de hand was.” Er bleek zo’n vijf liter vocht in Akky’s buik te zitten en na een echo kwam het bericht dat je nooit hoopt te ontvangen over een van je geliefden. Uitgezaaide kanker, er is niets meer aan te doen… “Een donderslag bij heldere hemel”, vertelt Linda. “Je denkt alleen maar: ‘En nu?’ Mam sprak al snel uit dat ze zo lang mogelijk thuis wilde blijven en als het mogelijk was ook thuis wilde sterven. Met alle mensen om haar heen hebben we haar laatste wens waargemaakt.” In de weken na het verschrikkelijke nieuws wilden veel familie en vrienden langskomen om Akky nog een laatste keer te zien. “Mam kon hier goed mee omgaan. Ze was tevreden met het leven dat ze had gehad, bleef helder en reageerde nuchter. Voor ons was het echter veel moeilijker”, ligt Inge toe. “Niet alleen moesten we de bezoekjes goed plannen, ook was het elke keer bij het afscheid weer even emotioneel. Iedereen die de deur uitliep wist dat het de laatste keer was. Elke keer weer het verdriet zien, dat was lichamelijk en geestelijk ontzettend zwaar...”
Zorgen tot het laatste moment
Toen Akky meer pijn kreeg en niet meer kon eten, wisten Inge en Linda dat het einde nabij was. “Vanaf dat moment zorgden we ervoor dat er altijd iemand bij haar was. Inge en ik sliepen om en om een nacht bij mam, overdag waren ook de kleinkinderen en haar zus vaak aanwezig. Iedereen was er volgens de planning die we samen hadden opgesteld.” Inmiddels was er een permanente drain geplaatst om het vocht uit Akky’s buik te verwijderen. “Om deze te verzorgen was een verpleegkundige aan huis nodig. Dat deze meteen beschikbaar was toen wij erom vroegen, deed me erg goed. Net zoals dat bij een hoog-laag bed het geval was. Ik heb ’s ochtends gebeld en ’s middags stond het al in de kamer. Wederom hielden wij door samenwerking met professionals waardevolle tijd over. Enerzijds gebruikte we deze tijd om mooie en belangrijke gesprekken te voeren met mam. Anderzijds ook om tot rust te komen”, aldus Linda. “Zo intensief voor iemand zorgen kan alleen als je goed voor jezelf zorgt”, verklaart Inge. “Vanuit mijn werk kreeg ik alle ruimte om bij mam te zijn, maar ook de kleinkinderen namen veel taken uit handen, ieder op zijn of haar eigen manier. Ook buren uit de flat of goede vrienden hielpen, bijvoorbeeld door een pan verse soep te brengen. Allemaal taken die eraan bijdroegen om het thuis sterven waar te maken. Doordat wij onze eigen gesteldheid in de gaten hebben gehouden en daarop werden gewezen door onder andere onze partners, mijn werk, mam’s huisarts en de zorgprofessionals thuis, hebben wij het zorgen tot het laatste moment volgehouden. Mam blies op 11 augustus 2021 haar laatste adem uit terwijl ik naast haar zat. Het was een uitputtingsslag en natuurlijk is er het verdriet, maar ik ben zo dankbaar dat we dit voor haar hebben kunnen doen en zo trots dat we het allemaal samen hebben gedaan. Maar ik weet ook dat niet iedereen het geluk heeft mantelzorg op deze manier te kunnen inrichten. Dan zou een mantelzorgcoach of vervangende mantelzorg misschien een oplossing zijn. Er is genoeg hulp voorhanden, maak daar gebruik van. Want ik gun het iedereen om zo lang mogelijk te zorgen voor de mensen waar je van houdt.”